e-Μαθήματα του 5ου ΕΠΑΛ Ηρακλείου

Χρήσιμες Συμβουλές για το Ελεύθερο Σχέδιο

1.Στο κάτω μέρος της κόλλας μετράμε απόσταση περίπου τέσσερα δάχτυλα και σχεδιάζουμε μια οριζόντια ευθεία απαλή γραμμή στην αρχή με τη βοήθεια της βελόνας. Το ίδιο κάνουμε και στις υπόλοιπες πλευρές του χαρτιού μας αλλά με απόσταση τρία δάκτυλα.

2.Λαμβάνουμε τις μετρήσεις μας με τεντωμένο το χέρι (όποιο από τα δύο μας βολεύει), και το ένα μάτι κλειστό κρατώντας τη βελόνα μας μέσα στην παλάμη και σπρώχνοντάς την με τον αντίχειρα ώστε να είναι κάθετη στο χέρι μας. Δεν μετακινούμαστε από τη θέση μας γιατί αυτό θα αλλοιώσει τις μετρήσεις μας.

3.Το μολύβι πρέπει να είναι πάντα πολύ καλά ξυσμένο. Αυτό το κάνουμε με τη ξύστρα μας ή ακόμη καλύτερα με ένα κοπίδι.  Συνήθως ξεχνάμε να ξύνουμε το μολύβι μας. Προτιμούμε αρχικά μαλακά μολύβια 2Β και φυσικά σχεδιάζουμε αχνά.

4.Δεν χαράζουμε την κόλλα με τα μολύβια μας. Άρα δεν πατάμε με δύναμη το μολύβι. Σχεδιάζουμε πάντα απαλά και προστατεύουμε το χαρτί από χαρακιές που προκαλούν οι μύτες των μολυβιών, γι αυτό άλλωστε δεν χρησιμοποιούμε μολύβια σκληρής μύτης.

5.Δεν σβήνουμε συνεχώς την κάθε γραμμή που δε μας αρέσει ή δεν είναι η σωστή. Προσοχή γιατί έτσι χάνουμε πολύτιμο χρόνο και μειώνουμε την ποιότητα γραφής του χαρτιού. Στο τέλος θα αποφασίσουμε ποιες θα τονίσουμε ως πιο σωστές. Γι αυτό σχεδιάζω πάντα αχνές γραμμές.

6.Όλες οι ευθείες που φέρνουμε κατά τις μετρήσεις, είναι απλά βοηθητικές και θα τις σβήσουμε αργότερα, όσο προχωράμε στο σχεδιασμό. Το σχέδιο σε πολλά αντικείμενα θα πάρει την τελική του μορφή κατά το στάδιο της φωτοσκίασης.

7.Ποτέ δεν είμαστε σίγουροι για ευθείες που φαίνονται να είναι οριζόντιες ή κάθετες. Τοποθετούμε τη βελόνα πάντα στις ακμές. Τότε καταλαβαίνουμε εάν είναι οριζόντιες ή κάθετες. Κάνουμε δύο και τρεις φορές έλεγχο για να είμαστε βέβαιοι ότι η κλίση που πήραμε είναι σωστή.

8.Όταν σε ένα από τα αντικείμενα της σύνθεσης επικρατεί η συμμετρία, χρησιμοποιούμε άξονες συμμετρίας π.χ. σ’ έναν κουβά που είναι συμμετρικός ή ένα αγγείο.

9.Όταν έχουμε την πινακίδα μας σε κοντινή απόσταση από τα μάτια μας, δεν μπορούμε να καταλάβουμε τα λάθη μας. Προσπαθούμε να δούμε το θέμα μας από μακριά. Με τον τρόπο αυτό εντοπίζουμε τα σφάλματά μας. Έτσι αποφεύγουμε τις λάθος μετρήσεις και κάνουμε πιο γρήγορα τις διορθώσεις μας.Ξαναεπιστρέφω στη ίδια θέση που καθόμουν πριν για να έχω σωστές μετρήσεις.

10.Με μισόκλειστα τα μάτια μας, εντοπίζουμε τις τονικές διαφορές των αντικειμένων της . Δεν σχεδιάζουμε με τη βοήθεια του μυαλού μας, ούτε χρησιμοποιούμε εικόνες και παραστάσεις της μνήμης. Παρατηρούμε το θέμα μας και σχεδιάζουμε ταυτόχρονα. Κινούμαστε σε μια διαδικασία βλέπω και σχεδιάζω στην ίδια χρονική στιγμή.

11.Αρχίζουμε πάντα με τις σκιερές επιφάνειες καταλήγοντας σταδιακά στις πιο φωτεινές .

12.Ποτέ δεν αφήνουμε λευκές επιφάνειες. Ανεξάρτητα από την φωτεινότητα των αντικειμένων αλλά και του φόντου, δεν υπάρχουν ποτέ λευκές επιφάνειες. Ποτέ μια επιφάνεια δεν είναι τελείως άσπρη.

13.Η γραφή μας γίνεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μη λασπώνουμε το σχέδιο. Προσπαθούμε μα μην μετακινούμε το μολύβι μας με μια μόνο φορά αλλά το κινούμε απαλά κυκλικά ενώνοντας τις γραμμές.

14.Δεν κάνουμε τη φωτοσκίαση ούτε με τη βοήθεια του δακτύλου ούτε με τη βοήθεια του βαμβακιού.

15.Σύνηθες λάθος στη φωτοσκίαση των αντικειμένων είναι ο τονισμός των περιγραμμάτων των αντικειμένων με έντονες γραμμές. Αντίθετα, αυτά θα πρέπει να ακολουθούν τον τόνο του αντικειμένου και πολύ σπάνια το περίγραμμα είναι σκουρότερο από το αντικείμενο.

16.Οι σκιές δεν είναι αντικείμενα και προκύπτουν απ’ τον φυσικό ή τεχνητό φωτισμό των αντικειμένων καθώς και από τις ανακλάσεις του φωτός  μεταξύ των αντικειμένων.

17.Στο στάδιο της φωτοσκίασης θα πρέπει συχνά να τοποθετούμε την πινακίδα μας σε απόσταση από τα μάτια μας προκειμένου να ελέγχουμε συνεχώς τον τονισμό των αντικειμένων.

18.Λεπτομέρειες όπως νερά ξύλινων επιφανειών, γράμματα, σύρματα, καρφάκια, βίδες, γρατζουνιές,  ταμπέλες, κτλ. Όταν αυτά δεν είναι εμφανή , δεν αποδίδονται περιγραφικά αλλά σίγουρα με κανέναν τρόπο χρησιμοποιώντας τη φαντασία μας. Θα ήταν προτιμότερο να σχεδιάζουμε αυτά που βλέπουμε παρά αυτά που θέλουμε να φανταζόμαστε.

19.Η ολοκλήρωση του θέματος σημαίνει ενασχόληση και με το φόντο που μπορεί να είναι και κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο καθώς και με την έδραση, δηλαδή που πατάει η σύνθεση μας (συνήθως είναι μια έδρα). Διαφορετικά η σύνθεσή μας δεν θεωρείται ολοκληρωμένη.

20.Απαιτείται συνέπεια ως προς τον τρόπο της γραφής. Πρέπει γενικά το σχέδιό μας να χαρακτηρίζεται από την ίδια τεχνική και το ίδιο ύφος. Επίσης, απαιτείται συνέπεια και ως προς την ποιότητα απόδοσης των αντικειμένων και να μην δίνουμε έμφαση σε κάποια ενώ κάποια άλλα να τα αντιμετωπίζουμε υποτονικά.

21.Πρέπει να αποφεύγουμε το χαρακτηριστικό λάσπωμα του σχεδίου μας αυτό σημαίνει ότι δεν μπουκώνω το χαρτί με άπειρες στρώσεις γραφίτη.